Vakıf Nasıl Kurulur | Vakıf Kurmak İçin Gerekli Şartlar

Vakıf, gerçek veya tüzel kişilerin yeterli mal ve hakları belirli ve sürekli bir amaca tahsis etmeleriyle oluşan tüzel kişiliğe sahip mal topluluklarıdır. Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere, vakıf kurmak için en önemli iki unsur; tahsis edilecek mal varlığı ve bir amacın olmasıdır. Tabi vakfın amacı; hukuka uygun, belirli, anlaşılabilir olmalı ve süreklilik arz etmelidir. Ayrıca tahsis edilen mal varlığının, amaçları gerçekleştirmek için yeterli olması gerekir. Bu yazıda vakıf nasıl kurulur, vakıf kurma maliyeti ve vakıf kurmak için yapılması gerekenler gibi tüm detaylara değineceğiz.

Vakıf Nasıl Kurulur

4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 102. maddesine göre vakıf kurmak için; noterde düzenlenecek resmi senet ile, ya da ölüme bağlı tasarruf ile vakıf kurma iradesi açıklanabilir. Vakıf kurma iradesinin açıklanması sonrası, Asliye Hukuk Mahkemesine başvurularak vakfın tescilinin sağlanması gerekir.  Vakıf, yerleşim yeri mahkemesi nezdinde tutulan sicile tescil ile tüzel kişilik kazanır. Resmi senet ile vakıf kurma işlemi bir temsilci vasıtası ile gerçekleştirilebilir. Noterde temsil için düzenlenecek olan belgede, vakfın amacına ve özgülenecek mal varlığına yer verilmelidir.

Elif KARATAŞ İdari Danışmanlık Hizmetleri olarak, dernek ve vakıf kuruluş işlemlerinde, bürokratik süreçleri sizler için daha kolay hale getiriyoruz. 2008 yılından beri sivil toplum kuruluşları ile çalışmanın vermiş olduğu tecrübe ve alanında uzman ekip arkadaşlarımızla sizlerin yanında yer almaktayız. Vakıf kurmak için mutlaka tüm danışmanlık hizmetlerinin tek bir çatı altında toplandığı firmalarla iletişime geçmelisiniz.

Vakıf Kurmak İçin Gerekli Şartlar

• Vakfın amacı; hukuka uygun, belirli, anlaşılabilir olmalı ve süreklilik arz etmelidir.
• Cumhuriyetin Anayasa ile belirlenen niteliklerine ve Anayasanın temel ilkelerine, hukuka, ahlâka, millî birliğe ve millî menfaatlere aykırı veya belli bir ırk ya da cemaat mensuplarını desteklemek amacıyla vakıf kurulamaz.
• Vakfa özgülenecek malvarlığı ise vakfın amacını gerçekleştirmeye yeterli olmalı, vakfın amaç veya devamını imkansız veya yararsız hale getirmemelidir.
• Gerçek ya da tüzel kişiler vakıf kurabilirler. Ancak kurucu gerçek kişi ise Türk Medeni Kanununda belirlenen fiil ehliyetine sahip olmalı. Tüzel kişi ise fiil ehliyetine sahip olmakla birlikte, kuruluş statüsünde vakıf kurabileceğine ve vakfa malvarlığı özgüleyebileceğine dair hüküm olması gerekir.
• Bir malın veya hakkın başkalarına geçmemek üzere aynı soydan gelenlere kuşaktan kuşağa kalacak şekilde özgülenmesi yasaktır. Böyle bir özgülenme, vakıf kurma yoluyla da yapılamaz.
• Vakıf kurmak için belirlenmiş olan asgari sermaye tutarının ya da asgari sermaye tutarına denk gelen mal varlığı şartının karşılanması gereklidir.

Resmi Senet İle Vakıf Kurmak

Gerçek ya da tüzel kişiler vakıf kurma iradesini ya da talebini, noterde düzenlenen resmi senet ile açıklar. Noter tarafından düzenlenen vakıf senedinin bir örneği, Vakıflar Genel Müdürlüğüne gönderilir.

Noterde resmi senedin düzenlenmesinin ardından, vakıf kuracak kişi ya da temsilci aracılığı ile, vakıf merkezinin bulunduğu en yakın Asliye Hukuk Mahkemesine başvuruda bulunulur. Türk Medeni Kanununun 102. maddesine istinaden; Mahkeme, dosya üzerinde Genel Müdürlüğün görüşünü almak, gerekirse vakfedeni dinlemek ve bilirkişi incelemesi yaptırmak suretiyle vakfın tesciline karar verir. Tüzel kişilik kazanan vakıf, yerleşim yeri mahkemesi nezdinde tutulan, vakfeden ile vakıf adının, yerleşim yerinin, organlarının, amaç ve bu amaca özgülenen mal ve haklarının gösterildiği sicil defterine tescil edilir.

Ölüme Bağlı Tasarruf ile Vakıf Kurmak

Ölüme bağlı tasarruf yoluyla vakıf, vakfedenin ölümünden sonra tescil edilmek üzere kurulabilir. Bu yolla kurulan vakıflarda sulh hâkimi vakıf kurulmasına esas belgenin bir örneğini yedi gün içinde Vakıflar Genel Müdürlüğüne gönderir.

Ölüme bağlı tasarrufla kurulan vakıflarda mahkemeye başvuru, ilgililerin veya sulh hakiminin bildirimi üzerine ya da Vakıflar Genel Müdürlüğünce resen yapılır. Yetkili mahkemeye başvurulması üzerine, yapılacak harcamalar ilgili vakıftan alınmak kaydıyla Vakıflar Genel Müdürlüğünce karşılanır. Mahkeme tarafından tescil işlemleri ise resmi senet ile vakıf kuruluşunda yer aldığı gibi gerçekleştirilir.

Vakıf Senedinde Bulunması Gereken Hususlar

Vakıf senedinde vakfın adının, amacının, bu amaca özgülenen mal ve hakların, vakfın örgütlenme ve yönetim şekli ile yerleşim yerinin gösterilmesi zorunludur.

Vakfın Adı: Kanuna ahlaka adaba aykırı olmamalı ve vakfın amaçları ile uyumlu olmalıdır. Üçüncü kişileri vakfın amacı konusunda yanıltıcı ya da yanlış çağırışımlar uyandıracak isimler verilemez. Her hangi bir kamu kurum ya da kuruluşunun ismi kullanılamaz.

Vakfın Amacı: Hukuka uygun, belirli, anlaşılabilir olmalı ve süreklilik arz etmelidir.

Tahsis Edilen Mal ve Haklar: Vakıf kurucusuna ait olmalı ve başlangıç aşamasında vakıf amacını gerçekleştirebilmesi için yeterli olmalıdır. Özgülenen mal varlığı nakit ise paranın vakıf adına Türkiye’de kurulu bir bankaya, kuruculardan birinin hesabına yatırılıp, vakıf adına bloke edilerek dekontunun tescil başvurusu yapılan mahkemeye ibrazı, taşınmaz ya da taşınır bir mal varlığı ise değer tespitinin mahkemece yaptırılması ve ilgili sicillerine (tapu sicili, trafik sicili gibi) vakıf adına tescili sağlanmalıdır.

Vakıf Organları: Vakfın bir yönetim organı olması zorunludur. Vakfın işleyişinin kolaylaşması açısından, amacının kapsamına ve faaliyetlerine uygun olarak mütevelli heyeti, yönetim organı ve bir denetim birimi olması uygun olur. Bu sayılan organlar dışında onur kurulu, araştırma kurulu, çalışma kurulu gibi vakfın yönetimi ile ilgili olmayan kurulların vakıf organları arasında gösterilmemesi gerekir.

Vakfın Yerleşim Yeri: Vakfın faaliyetlerini yürüttüğü merkezin bulunduğu yerdir. Vakıf senedinde gösterilecek adresin açık olarak ayrıntılı şekilde yazılması zorunludur.

Yabancıların Türkiye’de Vakıf Kurması

Vakıflar Kanununun 5 ve 6. maddelerinde belirtildiği üzere, Yabancılar Türkiye’de hukuki ve fiili mütekabiliyet esasına göre yeni vakıf kurabilirler. Ancak yeni vakıfların yönetim organlarında görev alanların çoğunluğunun Türkiye’de yerleşik bulunması gerekir. Vakıf kurucu/kurucularının Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olma zorunluluğu bulunmamaktadır.

Vakıf Kurmak İçin Gerekli Asgari Sermaye

Her yıl vakıf kurmak için gerekli olan asgari sermaye tutarı Vakıflar Genel Müdürlüğü meclisi tarafından belirlenmektedir. 2021 yılı için belirlenene asgari tutar 80.000 TL’dir. Tahsis edilecek mal varlığı nakit, ya da bu değeri karşılayacak taşınmaz ya da taşınır mallar olabilir.

” Vakıf nasıl kurulur” başlıklı yazımızın sonuna geldik. Elif KARATAŞ İdari Danışmanlık Hizmetleri, tüm vakıf kuruluşu ve yönetim süreçlerinde sizlerin yanında yer almaktadır. Muhasebe, hukuk ve idari işler alanında profesyonel olan kadromuz ile, bürokratik süreci sizin adınıza yürütüyor, vakıf amaçlarına odaklanmanızı sağlıyoruz. Detaylı bilgi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.